W recenzowanym czasopiśmie Science of the Total Environment opublikowano właśnie artykuł na temat strat w populacjach ryb i mięczaków w dolnej Odrze podczas ubiegłorocznej katastrofy.
Badania autorów wskazują, że zginęło 65 mln (88%) małży z rodziny skójkowatych, prawie 150 mln (85%) ślimaków wodnych, głównie skrzelodysznych i 3,3 mln ryb (1 025 ton). Straty w ichtiofaunie na całym odcinku Odry dotkniętym katastrofą oszacowano na 1 650 ton, co stanowi 60% biomasy ryb.
Komentując 95% śmiertelność populacji rodzimego gatunku małża – szczeżui pospolitej autorzy ostrzegają o ryzyku wypełniania niszy po gatunku rodzimym i dalszego rozprzestrzeniania się w Odrze inwazyjnej szczeżui chińskiej, której populacja zmniejszyła się podczas katastrofy tylko o 15%.
Autorzy zwracają uwagę, że katastrofa ekologiczna o takiej skali śmiertelności organizmów wodnych nie była wcześniej udokumentowana w tej części Europy. Rekomendują całkowicie odmienne niż w forsowanej przez polski rząd specustawie odrzańskiej zalecenia dotyczące rewitalizacji ekosystemu Odry: wstrzymanie budowy lub odbudowy budowli regulacyjnych, poprawa monitoringu, rozpoczęcie renaturyzacji oraz wdrożenie rozwiązań mających na celu zminimalizowanie spływu biogenów i zrzutów wód zasolonych z przemysłu i zakładów górniczych.
Publikacja to efekt współpracy naukowców (dr hab. Agnieszka Szlauer-Łukaszewska, prof. US, Instytut Nauk o Morzu i Środowisku, Uniwersytet Szczeciński, dr Dominik Marchowski, Muzeum i Instytutu Zoologii PAN), ekspertów (Łukasz Ławicki, Eco-Expert Szczecin) oraz ekologów skupionych w Koalicji Ratujmy Rzeki (Jacek Engel, Fundacja Greenmind, Ewa Drewniak, Klub Przyrodników i Karol Ciężak, Towarzystwo na rzecz Ziemi)[1].
Kontakt do autorów:
Agnieszka Szlauer-Łukaszewska: aszlauer [at] gmail.com, tel. 604 786 114
Dominik Marchowski: marchowskid [at] gmail.com, tel. 668 139 139
Łukasz Ławicki: izuza [at] interia.pl, tel. 507 305 726
Jacek Engel: jacek.engel [at] greenmind.pl, tel. 691 384 242
Link do publikacji:
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0048969723065257
Schemat ilustrujący przyczyny i przebieg katastrofy na Odrze latem 2022 r.
Odra k. Zatoni Dolnej, sierpień 2022. Fot. Łukasz Ławicki
[1] Rekomendowany sposób cytowania:
Szlauer-Łukaszewska, A., Ławicki, Ł., Engel, J., Drewniak, E., Ciężak, K., & Marchowski, D. (2024). Quantifying a mass mortality event in freshwater wildlife within the Lower Odra River: Insights from a large European river. Science of The Total Environment, 907, 167898. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2023.167898.
